Trisodyum Sitrat, Sodyum Sitrat,E331,68-04-2 (Anhidrat)/ 6132-04-3 Dihydrate
Molekül Formülü (Trisodyum Sitrat); Na3C6H5O7.nH2
Molekül Ağırlığı; 258,06 g/mol (Anhidrat) / 294,10 g/mol (Dihidrat)
Kimyasal Adı; Trisodyum Sitrat Anhidrat veya Trisodyum Sitrat Dihidrat
CAS Numarası; 68-04-2 (Anhidrat)/ 6132-04-3
Sitrik asit’in tribazik bir tuzudur. 2 formda bulunur. Bir tanesi anhidrat ve dihidrat formu olarak bulunur.
Farmakolojik olarak yardımcı maddeler sınıfında yer alır.
Bazı metal iyonları ile kompleks oluşturma kabiliyeti çok iyidir. Ca2+, Mg2+ ve Fe2+ iyonları ile kompleks oluşturabilir.
Sudaki çözünürlüğü iyidir. Suyun sıcaklığı arttıkça Trisodyum Sitrat çözünürlüğü artar.
Tamponlama özelliği ile pH ayarlama konusunda yetenekli bir kimyasaldır. Emülsüfiye etme özellikleri bulunur.
TSA ise nemi emme, toz topaklaklaşmasını önleme ve kullanıldığı ürünün raf ömrünü uzatabilir.
Zayıf bir asittir fakat güçlü bir alkali özelliğe sahiptir.
Sitrat ile kombine edildiğinde güçlü bir şekilde uyumluluk oluşturan pH tamponu oluşturabilirler.
Sitrat Nedir; Sitozol’e geri taşınması durumunda akıyı azaltmak için glikolizin güçlü bir geri besleme inhibitörüdür. Sitrik Asit esteridir.
E Kodu: E331 dir.
Diğer İsimleri :
- 1,2,3, Propanetrikarboksilik Asit
- 2-Hidroksi-trisodyum tuzu
- Sitrik Asit trisodyum tuzu
- Sodyum Sitrat
- Sodyum Sitrat Susuz
- Eritme Tuzu
- Sitrat
- Limon Tuzu
- Sodyum Sitrat Anhidrat
Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri :
Renksiz beyaz bir kristal görünüme sahiptir. Kokusuz ve serinlik veren tuzlu bir tada sahiptir.
Sitrat 150 °C nin üzerinde ki sıcaklıklarda suyunu kaybetmeye başlar ve ayrışır.
%5 lik sulu çözeltisi yaklaşık pH=8.5 düzeyindedir. Bu en önemli özellikleri arasındadır.
Suda gayet iyi bir çözünürlüğe sahip bileşiktir. Suyun sıcaklığı arttıkça çözünürlüğü de artar.
Yoğunluğu 1.76 g/cm3’tür.
Kararlı bir bileşiktir. Bazlarla, indirgeyici ajanlar, oksitleyici ajanlarla uyuşmayan bir yapıya sahiptir.
Trisodyum Sitrat düşük reaktifliğe sahiptir. Etanolde hemen hemen çözünmeyen bir kimyasaldır.
Toksik etkiye sahip değildir. İyi bir stabiliteye sahiptir.
Trisodyum Sitrat Kullanım Alanları :
- Trisodyum Sitrat gıda katkı maddesi olarak en yoğun talebi görmektedir. Gıda sektöründe Gıda katkı maddesi olarak kullanılmaktadır. Gıda sektöründe kullanım amaçları, tatlandırıcı madde olarak, tamponlama malzemesi olarak, emülgatör olarak ve dengeleyici olarak kullanılır.
- Magnezyum ile yapılan temizleme bileşimlerinde güçlendirici maddedir.
- Trisodyum Sitrat, tıbbi alanda, kan transfüzyonlarında, in vitro, anti pıhtılaşma ilaçları, antikoagülan ilaçlar, balgam ilaçları ve diüretik ilaçların üretiminde kullanılır.
- Siyanürün kullanılmadığı elektro kaplama endüstrisinde kullanılmaktadır.
- Deterjanların üretiminde, forfor içermeyen ve fosfat içermeyen sıvı deterjanların üretiminde trimer sodyum fosfata alternatif olarak kullanılır. Deterjan üretimi esnasında, deterjana bir miktar trisodyum sitrat eklenmesi deterjanın temizlik kabiliyetini artıracaktır.
- Gıda Sektöründe, Reçel, şekerleme, dondurma ve jöle uygulamalarında pH ayarlama maddesi ve emülsifiye edici ajan olarak kullanılır.
- Tıbbi alanda alkanize edici kimyasal madde olarak kullanılır. Buraki sistemsel işleyişi, kan ve idrar içerisindeki aşırı asidi nötralize ederek çalışır. Metabolik asidozun tedavisinde endike olarak davranır.
- Dilimlenmiş peynir sektöründe en çok kullanılan emülsiyonlaştırıcı kimyasal Dihidrat formudur. Sodyum sitrat peynir üretiminde yağların üretiminde bir emülgatör olarak kullanılır.
- Trisodyum Sitrat gazlı içecekler ve şarapta da kullanılır.
- Hazır icecek ve içecek karışımlarında tart aroması sağlamak için kullanılır.
- Susuz Sitrat ürünü hacimce %15 gözeneklidir. Susuz sitrat, çeşitli sıvılar ve diğer malzemeleri katarsak başka maddelerle emdirilme işlemi uygulanmak amacıyla kullanılabilir. Bundan dolayı susuz taşıyıcı olarak kullanılabilir. Bu uygulamada gözeneklilik özelliği avantaj sağlar.
- Antifriz üretiminde Glikol’ün termal stabilizasyonunun korunması amacıyla belli oranda Trisdoyum Sitrat kullanılır. Bu sayede glikolün bozulmasını engellenebilir.
- Bebek maması yapım sürecinde üretim proseslerinde aktif bir şekilde kullanılır.
- İlaç sektöründe silikon dioksit ve diğer bazı kimyasallar ile birlikte kullanılarak karın ağrısı tedavisi için üretilen damlaların üretiminde kullanılır.
- Deniz mahsüllerinin bozulmasını önlemek amacıyla koruyucu madde olarak kullanılır.
- Süt proteini jeli hazırlamak için, protein jeli hazırlamak için kullanılır.
- Sodyum ve potasyum sitratlı stabiliteyi artırmak ve uygun görülen ürünlerde koruyucu etkinliğini artırmak için farmasötik ve kozmetik uygulama yöntemlerinde aktif olarak kullanılan aktif bir tamponlama yapabilme kabiliyetine sahiptir.
- Antioksidan olarak kullanılmasının sebebi, sitrat iyonu eser metal iyonları için güçlü bir kenetlenme yapmasından kaynaklanmaktadır.
- Soyulmuş patatesler enzimatik esmerleşmeye maruz kalmaktadır. Bunu önlemek için 45-65 °C sıcaklıkta Sodyum Eritorbat çözeltisine daldırma işlemi yapılır. Daha sonra patateslerin nötralize edilmesi gerekir. Bunun için trisodyum sitrat tuzu kullanılır.
- Meyve aromalı enerji içeceklerinin imalatında sitrik asit ile birlikte asitlik düzenleyici olarak kullanılır.
- Orta nemde pişirilmiş gıdalarda ki suyun aktifligini kontrol etmek için tuz ile harmanlanmış olarak kullanılır.
- Patates yüzeyine oksijenin ulaşmasını engelleyerek kararma reaksiyonunun gerçekleşmesini engeller.