İş inovasyonunu en üst düzeye çıkararak iş potansiyelinizi ortaya çıkarıyoruz.
Eposta GönderMolekül Formülü (Etil Asetat): C4H8O2
Molekül Ağırlığı: 88.11 g/mol
Kimyasal Adı: Etil Asetat
CAS Numarası: 141-78-6
Asetik asit ile etanol’ün reaksiyona girmesi sonucunda oluşan asetat esterine denir. Polar yapıda aprotik bir çözücü kimyasaldır.
Karakteristik olarak tatlı bir kokuya sahiptir. Genel olarak meyveli bir kokuya sahiptir. Sudan daha az yoğunluğa sahip fakat buharı havadan ağırdır. Çözücü özelliğe kimyasaldır. Ve bu nedenle Dünya çapında yüksek ölçeklerde üretilmektedir.
Üretim sürecinde 3 işlem sınıfı bulunmaktadır.
Bu işlemlerden birincisi fisher eşleştirme reaksiyonudur. Buradaki ETOH üretiminde asit katalizörlerine ihtiyaç vardır. Buradaki katalizör olarak kullanılan asitler, sülfürik asit, hidroklorik asit gibi vb. Asitlerdir.
Üretimin reaksiyonu %65 gibi bir verimle gerçekleşmektedir.
Buradaki işlemin reaksiyonu aşağıdaki gibidir;
CH3CH2OH + CH3COOH 《》CH3COOC2H5 + H2O
Etil Asetat üretim reaksiyonunda suyun uzaklaştırılması sonucunda reaksiyonun dengesi sağa kayabilir.
Üretiminde kullanılan ikinci yöntem ise, alüminyum trietoksit katalizörü kullanılarak asetaldehitin thischenko reaksiyonudur. Buradaki etil asetat üretim reaksiyonu aşağıdaki gibidir.
2CH3CHO 》CH3COOC2H5
Üretim yönteminde 2 farklı yol kullanılmaktadır. Dehidrojenik yöntem ve oksidadif yöntem. Dehidrojenik yöntemde palladyum veya bakır bazlı katalizör kullanılmıştır. Olsidatif yöntemde ise palladyum oksit destekli katalizör kullanılmıştır.
Kullanılan 3. Yöntem ise katalizör olarak kil ve heteroploy asiti kullanılan etilene asetik asit eklenmesi üretimidir. Bu yöntemin reaksiyonu ise aşağıdaki gibidir.
CH2=CH2 + CH3COOH 》CH3COOC2H5
Etil Asetat üretim sürecinde her 3 yönteminde dezavantajları vardır. Asetik Asit kullanılan yöntemlerde korozyon oluşumu meydana gelmektedir. Bu istenmeyen bir olaydır. Üretiminde asetaldehitin kullanımı zordur. Çünkü; petrokimyasal sanayi bölgelerinde bulunmaktadır.
Buradaki dezavantajlardan dolayı daha az problemli bir üretim projesi çok büyük talep görecektir.
Meyveli bir kokuya sahiptir. Berrak renksiz bir sıvı görünümündedir. Sudan daha az bir yoğunluğa sahiptir. Aynı zamanda eter benzeri meyveli bir kokuya sahiptir.
Parlama noktası 24 °C dir.
Kaynama noktası 76.5-77.5 °C aralığındadır.
Su içerisinde yüksek çözünürlüğe sahiptir. 25 °C de 64 g/Lt dir.
Yoğunluğu 0.902 gr/mlt dir.
Bunun yanında etanol, dietil eter, benzen ve aseton ile karışabilir. Aynı zamanda kloroform ile de karışabilir.
Etil asetat, kimyasal formülü CH3COOCH2CH3 olan renksiz bir sıvıdır ve karakteristik hoş bir kokuya sahiptir. Bu organik bileşik, esterler grubuna ait olup, endüstriyel olarak etanol ve asetik asit tepkimesiyle, yani esterleşme reaksiyonu ile üretilir. Oda sıcaklığında, yönteme bağlı olarak yaklaşık %65 dolayında bir esterleşme verimi sağlanırken, asit katalizörlerinin varlığı bu süreci hızlandırabilir ve suyun giderilmesiyle dönüşüm oranı artırılabilir.
Geniş bir kullanım alanına sahip olan etil asetat, yapıştırıcılardan tutkal ve vernik çözücülere, sentetik reçinelerinden kozmetik ürünlere kadar birçok sektörde tercih edilmektedir. Ayrıca, gıda endüstrisinde aroma verici olarak ve kafeinsiz kahve ile çayın üretiminde bir çözücü olarak kullanımı vardır.
Üretim süreci, çevreye ve sürdürülebilir kaynak kullanımına duyarlı yöntemlerle desteklenmekte, doğal kaynakların korunması ve atık miktarının asgari düzeye indirilmesi yönünde çalışmalar yapılmaktadır. Etil asetatın üretimi ve kullanımı bu bakımdan sürekli olarak geliştirilen ve iyileştirilen bir süreçtir.
Etil asetat, organik kimyada sıkça kullanılan uçucu bir esterdir. Kimyasal formülü C4H8O2 olan bu bileşik endüstriyel uygulamalarda önemli bir çözücü olarak rol oynamaktadır.
Etil asetat veya sistemli bir şekilde bilinen adıyla etil etanoat, IUPAC sistemiyle ethyl ethanoate olarak adlandırılır. Kimyasal formülü C4H8O2‘dir. SMILES notasyonu ise O=C(OCC)C şeklindedir ve ChemSpider veri tabanında 8525 numara ile kayıtlıdır.
Cairan tak berwarna (renksiz sıvı) olan etil asetat, özgül densityesine sahiptir: 0,902 g/cm³. Volatil (uçucu) bir bileşik olup, etanolde iyi bir çözünürlüğe sahip ve karakteristik hoş bir aromaya sahiptir. Ayrıca, oda koşullarında sıvı halde bulunduğu ve meyvelere hoş bir koku verdiği bilinmektedir.
Güvenlik veri sayfası (MSDS/Safety Data Sheet) etil asetat için şu bilgileri verir: Yanıcı olduğuna dair sınıflandırması (F) R11, tahriş edici (Xi) R36, deri hassaslaştırıcı R66, uzun süreli etkileri R67; Güvenlikle ilgili önerilen önlemler S16, S26, S33‘tür. Ortalama etkilenmeme süresi (TWA) 400 ppm (1400 mg/m³) iken, maksimum maruz kalma limiti (MEL) 2000 ppm olarak belirlenmiştir. Ateşleme sınırı %2,0 ila %11,5 arasındadır.
Etil asetat, esterleşme süreciyle üretilen ve çok çeşitli endüstriyel kullanıma sahip olan organik bir bileşiktir.
Etil asetat, etanol (alkohol) ve asetik asit karışımının esterleşme reaksiyonu ile üretilir. Bu kimyasal süreç genel olarak asidik bir katalizörün varlığında gerçekleşir. Katalizör olarak sıklıkla asam sulfat pekat tercih edilir. Etil asetatın üretimi sırasında yan ürün olarak su ortaya çıkarken, bu reaksiyon aynı zamanda tersine çevrilebilir (hidroliz) niteliğe sahiptir.
Üretim aşamaları:
Bu süreç sonucunda elde edilen etil asetat, tak higroskopis (nem çekmeyen) ve tak beracun (zehirli olmayan) özellikleri sebebiyle tercih edilen bir bileşiktir.
Etil asetat, polar bir çözücü olup oda sıcaklığında uçucu ve reaktif bir esterdir. Yapısı itibariyle bir pelarut polar menengah (orta polar çözücü) olarak bilinir. Çözücü olarak kapsamlı bir kullanım alanına sahiptir; selüloz asetat, etil esaslı lif, klorlanmış kauçuk, vinil reçineleri gibi birçok endüstriyel ürünün eldesinde kullanılır.
Kullanım alanlarını örnekleyen bir liste:
Düşük maliyeti ve yüksek çözünürlüğü etil asetatı popüler bir endüstriyel çözücü yapar. Etil asetatın kimyasal formülü C4H8O2 ve molekül ağırlığı 88.11 g/mol’dur. Ayrıca etil asetat, boya endüstrisindeki hızlı buharlaşma özelliği sebebiyle beraber UNII 76845O8NMZ ve InChI Key XEKOWRVHYACXOJ-UHFFFAOYSA-N gibi kimlikleyicilere sahiptir ve formülasyon işlemlerinde sıklıkla kullanılması tercih edilir.
Etil asetat, esterifikasyon ve hidroliz olmak üzere iki temel kimyasal reaksiyon yoluyla karşılaşılabilir ve dönüştürülebilir. Bu reaksiyonlar, etil asetatın sentezi ve ayrıştırılması için kritik öneme sahiptir.
Etil asetat, esterifikasyon reaksiyonu ile üretilen bir esterdir. Esterifikasyon, asam asetat ve etanol moleküllerinin tepkimeye girmesi ve etil asetat ile su üreten bir süreçtir. Bu reaksiyon genellikle bir asit katalizörü varlığında gerçekleşir ve bu süreç kimya dünyasında klasik bir Fischer esterifikasyonu olarak bilinir.
Hidroliz reaksiyonu, bir esterin, örneğin etil asetatın, su varlığında ve genellikle bir baz olan NaOH kullanılarak ayrıştırıldığı bir süreçtir. Bu proses esnasında etil asetat, asam asetat ve etanola dönüşür.
Etil asetat, volatil bir yapıya sahip olup, çeşitli çözücülerde farklı çözünürlük gösteren özelliklere sahiptir. Termal özellikleri ve kimyasal stabilitesi, endüstriyel uygulamalar açısından önemlidir.
Etil asetat; etanol, aseton ve dietil eter gibi organik çözücülerde iyi çözünürken, su içinde daha düşük çözünürlük gösterir. Bu özellik, farklı kimyasal proseslerde çözücü olarak tercih edilmesini sağlar.
Volatil ve mudah terbakar bir cairan olması, etil asetatın reaktivitesinin dikkatle kontrol edilmesi gerektiğini gösterir.
Etil asetatın kaynama noktası ve parlama noktası, onun düşük sıcaklıklarda bile buharlaşmaya eğilimli olduğunu ve kolaylıkla alev alabileceğini gösterir.
Depolama ve kullanım sırasında bu stabilite ve volatilite özellikleri, uygun şartlarda ve uygun güvenlik önlemleri altında kullanımını gerektirir.
Etil asetat, sanayide yaygın olarak kullanılan organik bir bileşiktir ve insan sağlığı ile çevresel faktörler üzerinde belli etkilere sahiptir.
Etil asetat düşük toksisiteye sahip olmakla birlikte, yüksek konsantrasyonlarda insan sağlığı için risk teşkil edebilir. MSDS verilerine göre, bu madde tak beracun (zehirli olmayan) olarak sınıflanmasına rağmen, yoğun buharları iritan (XI) etkisi yaparak göz ve solunum yollarında tahrişe neden olabilir. Yanıcı bir sıvı olan etil asetat (mudah terbakar (F)) için güvenlik önlemleri arasında alevden ve kıvılcımdan uzak tutma (S16), gözle temas halinde bol suyla yıkama (S26), kaza veya dökülme durumunda havalandırma yapma (S33) yer alır.
Etil asetat üretimi ve kullanımı sırasında çevreye bıraktığı etkiler dikkate alınmalıdır. Bu bileşiğin voltatilitesi, suda çözünürlük derecesi ve biyolojik parçalanabilirliği gibi özellikler doğal ortamlarda dağılımını ve persistansını etkiler. Ayrıca, buharının yüksek konsantrasyonları havada rahatsız edici kokulara yol açabilir ve atmosferik reaksiyonlar sonucunda zararlı yan ürünler oluşabilir. Etil asetatta ambang ledakan yani patlama sınırı %2,0 ile %11,5 arasında olduğundan depolama ve taşıma sırasında özen gösterilmesi gerekmektedir.
Çalışma ortamlarında etil asetata maruziyetin kontrol altında tutulması için belirlenen TWA (Time Weighted Average) 400 ppm (1400 mg/m^3^) değeri önerilmektedir. Belli bir zaman diliminde çalışanların bu seviyedeki ortamda güvenle bulunabilmeleri öngörülür. Bu değer aşılması halinde uzun süreli sağlık etkileri görülebilir. Ayrıca, ani ve yüksek dozda maruz kalma durumlarında sınır 2000 ppm olarak belirtilmiştir. Uygun havalandırma sistemleri ve dilüsyon ventilasyonu, etil asetatın buhar konsantrasyonunu güvenli seviyelerde tutmak için kritik öneme sahiptir.
Etil asetat, ya da bilimsel adıyla nomor CAS 141-78-6, düşük maliyetli ve yüksek verim potansiyeline sahip bir solventtir. Bu bölümde, etil asetatın küresel piyasa durumu, fiyat eğilimleri ve ekonomik yönleri ile büyük üretici ve ihracatçılarına dair bilgiler ele alınacaktır.
Küresel etil asetat pazarı, 2018 yılı verilerine göre yaklaşık 4.900.000 metrik tonluk bir üretim kapasitesine sahipken, tüketim kapasitesi ise yaklaşık 3.990.000 metrik ton civarındadır. Asya piyasası üretim kapasitesi açısından özellikle belirgin bir aşırı kapasiteye sahipken, Kuzey Amerika ve Avrupa’nın etil asetat ihtiyacının büyük kısmı Asya’dan ithal edilmektedir. Bu durum etil asetat için global bir pazar talebi oldugunu ve bazı bölgelerin üretim gibi bazı ticari aktivitelerde diğerlerine kıyasla daha bağımlı olduğunu gösterir.
Etil asetat, piyasada düşük maliyetli bir solvent olarak ön plana çıkar. Ancak ham madde maliyeti, enerji fiyatları ve nakliye ücretleri gibi dış faktörler fiyat eğilimlerini etkileyebilir. Ayrıca, pazar büyüklüğü, sınırları ve potansiyel fırsatların analizi, fiyatlandırma stratejileri üzerinde önemli bir rol oynayabilir. Pazar kapsamı analizleri, işletmelere bu konuda değerli bilgiler sağlar.
Asya’da yer alan üreticiler, etil asetatın ana ihracatçıları olup, özellikle Çin pazarındaki şirketler bu alandaki lider konumlarıyla bilinirler. Etil asetatın düşük üretim maliyeti ve iyi verimi, bu üreticilerin uluslararası pazarda rekabetçi olmasını sağlar. Küresel piyasada faaliyet gösteren birçok büyük kimyasal şirket, etil asetat üretimine yatırım yaparak ve ticaret ağlarını genişleterek piyasadaki konumlarını güçlendirmek için çalışmaktadır.
Güvenli depolama ve taşıma, etil asetatın özellikleri göz önünde bulundurularak dikkatle planlanmalıdır. Bu bölüm, etil asetatın önerilen depolama ve taşıma yönetmeliklerini açıklamaktadır.
Etil asetat volatil ve mudah terbakar bir sıvı olduğu için depolama koşulları büyük önem taşımaktadır. Güvenli depolama için:
Etil asetatın taşınması da özel dikkat gerektiren bir süreçtir. Taşıma sürecine ilişkin önemli noktalar şunlardır:
Etil asetatın (Ethyl acetate) analitik ölçüm ve metotlarının doğruluğu, güvenilir sonuçların elde edilmesinde kilit rol oynar. Bu bölümde, etil asetatın spektroskopik özellikleri ve kromatografik analiz teknikleri ele alınacaktır.
Etil asetatın spektroskopik analizi, maddenin moleküler ve elektronik yapısının anlaşılması için temel bir yöntemdir. ChemSpider 8525 ve PubChem CID 8857 gibi veritabanları, bu birleşik için spektroskopi verileri sunar. UV spektroskopisi, etil asetatın çözelti içindeki absorbans özelliklerini ortaya çıkararak bileşenin konsantrasyonunun tayininde kullanılmaktadır. Infrared (IR) spektroskopi ise, etil asetatın fonksiyonel gruplarının karşılaştırmalı analizinde kritik öneme sahiptir.
Kromatografik yöntemler, etil asetatın saflığını ve içeriğini belirlemede yaygın olarak kullanılır. Sütun kromatografisi ve ince tabaka kromatografisi (TLC), karışımlardaki çeşitli bileşenleri ayırmak ve etil asetatı analiz etmek için tercih edilen tekniklerdendir. Bu yöntemler, özellikle laboratuvar ortamında, etil asetattaki safsızlıkların ve kontaminantların düşük konsantrasyonlarını tespit etmede etkilidir. ChemBL CHEMBL14152 bilgisi, etil asetatın kromatografik profillerinin belirlenmesinde ilgili veritabanlarına örnek olarak gösterilebilir.
Etil asetat, kimyasal formlü E1504 ve KEGG D02319 olan bir bileşik olup, özellikle gıda sanayisinde aromatik özellikleri nedeniyle değerlendirilir. Meyve tatlarını taklit eden kozmetik ürünlerden gıda ürünlerine kadar geniş bir kullanım alanına sahiptir.
Etil asetat, hafif bir etere benzer kokusuyla bilinir ve aroma buah (meyve aroması) tamamlayıcısı olarak tercih edilir. Kozmetik endüstrisinde, özellikle parfüm ve tırnak cilalarında kullanımı yaygındır. Bu uygulamalar, etil asetatın hızlı buharlaşma özelliğinden faydalanır ki bu da ürünlerin daha etkili bir şekilde kurumasını sağlar.
Aroma khas, etil asetatın en belirgin özelliklerinden biridir ve özellikle meyve esanslarının formülasyonlarında etkin bir şekilde kullanılır. Bu özellik, hem koku hem de tat bakımından kullanıcı deneyimini artırır.
Gıda işleme süreçlerinde, etil asetat çeşitli gıda aromaları ve tatlandırıcılarının üretiminde çözücü olarak kullanılır. Kakao ve kahve çekirdeklerinin dekofeinasyonunda (kafeinsiz hale getirilmesinde) etkilidir ve bu işlem, çekirdeklerin özgün aroma profillerini koruyarak kafein içeriğini düşürmekte kullanılır.
Gıda endüstrisindeki başlıca beklenti, etil asetatın aroma profillerini iyileştirme kabiliyetiyle tüketicinin beğenisine uygun ürünler geliştirebilmektir. Bu nedenle, gıda katkısı olarak onaylanmış ve güvenilir bir madde olarak değerlendirilmektedir.
Etil asetat, organik bir bileşik ve popüler bir solvent olarak, hem akademik hem de sanayi sektörlerinde artan bir dikkat çekmektedir. Araştırmalar, bu maddenin üretim ve uygulama yöntemlerinin geliştirilmesi üzerinde yoğunlaşmıştır.
Son çalışmalar, etil asetatın üretimi için etanolin esterifikasyon yönteminin etkinliğini artırmayı hedeflemektedir. Adokim Kimya Sanayi ve Ticaret A.Ş., Türkiye’nin ilk %100 yerli etil asetat üreticisi olurken, aynı zamanda bu alanda ulusal bir marka oluşturmanın kıvancını yaşamaktadır. Bu gelişme, Türkiye’de bu solventin ithalatına olan bağımlılığı azaltma potansiyeline sahiptir.
Etil asetatın hidroliz oranı, özellikle sıcaklık ve katalizör varlığı gibi çeşitli koşullar altında incelenmektedir. Araştırmalar, bu reaksiyon hız sabitinin ölçülmesi ve kontrolü için yenilikçi metodolojiler geliştirmektedir. Bu çalışmalar, etil asetatın daha verimli bir şekilde üretilmesi ve kullanılmasına katkıda bulunmaktadır.
Bir diğer önemli gelişme ise biyolojik yollarla etil asetat üretimidir. Tezcanlar, bitkisel kaynakları kullanarak dünyanın ilk bio etil asetat üretimini gerçekleştirmek için yatırımlar yapmaktadır. Bu yöntem, sürdürülebilir ve çevreci bir alternatif olarak ön plana çıkmaktadır.
Etil asetat, gıda ve kozmetik sektörlerinde kullanılan önemli bir ara girdi olarak tanımlanırken, kullanım sahaları sürekli genişlemektedir. Bazı yenilikçi uygulamalar arasında biyoteknoloji, ilaç, ve aroma endüstrileri bulunmaktadır. “Pelarut polar menengah” (orta derecede polar solvent) özelliği taşıyan bu kimyasal, çok çeşitli kimyasal reaksiyonlarda solvent olarak tercih edilmektedir.
Etil asetatın tea çeşitlerinin lezzet ve koku özelliklerini geliştirmede kullanılması, gıda sektöründe yeni bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kullanım, çayın aromatik profillerini artırarak farklılaşmasını sağlamaktadır ve böylelikle çay üreticilerine katma değer yaratma imkanı sunmaktadır.
Etil asetatın kimyasal formülü C4H8O2’dir. Bu formül, etanol (C2H5OH) ve asetik asit (CH3COOH) reaksiyonundan elde edilen esterin yapısını yansıtır.
Etil asetat buharlarının yüksek konsantrasyonlarda solunması sağlık için zararlı olabilir, baş ağrısı, boğaz ağrısı ve göz irritasyonuna yol açabilir. Ayrıca yanıcıdır ve cilt ile temasında tahrişe neden olabilir.
Etil asetat yaygın bir çözücü olarak endüstride kullanılır; yapıştırıcılar, oje, oje çıkarıcılar ve kafeinsiz kahve üretiminde görev alır.
Etil asetat, etil alkol (etanol) ve asetik asidin esterleşme tepkimesiyle oluşur. Etil alkol bu tepkimede alkil grubunu veren bileşendir.
Etil asetat belirli oranlarda su ile karışabilir, ancak tam olarak karıştırılabilir değildir. Karışım heterojen bir karışım oluşturabilir.
Etil asetat ve aseton farklı kimyasal bileşiklerdir. Asetonun kimyasal formülü C3H6O’dur ve en yaygın kullanılan çözücülerden biridir, oysa etil asetat C4H8O2 formülüne sahip farklı bir esterdir.