E503, Amonyum Bikarbonat, Amonyum Hidrojen Karbonat, Kabartma Tozu, 1066-33-7
Molekül Formülü (Amonyum Bikarbonat): NH4HCO3
Molekül Ağırlığı: 75.056 gr/mol
Kimyasal Adı: Amonyum Hidrojen Karbonat
CAS Numarası: 1066-33-7
Amonyak kokusuna sahip beyaz kristalimsi bir katı olarak bulunan kimyasal maddedir. Genel olarak Amonyum Hidrojen Karbonat olarak bilinmektedir.
Kimyasal temizleme maddesidir. En önemli özelliklerinden bir tanesi, kendi kendine mayalanma kabiliyetine sahiptir. Bundan dolayı mayalanma asidi gerektirmez.
Hafif bazik özellikte inorganik bir bileşiktir. Endüstriyel ve ve laboratuvar araştırmalarında yaygın bir şekilde kullanılan reaktiftir. İyi bir reaktiftir.
Amonyum Bikarbonat E Kodu; E 503
Diğer İsimleri :
- 1066-33-7
- Monoamonyum Karbonat
- Diamonyum Karbonat
- Asit Amonyum Karbonat
- Karbonik Asit Hidrojen Amonyum Tuzu
- Amonyum Karbonat, Asidik
- Karbonik Asit Monoamonyum Tuzu
- Gıda Sınıfı Amonyum Bikarbonat
- Kabartma Tozu
- Amonyak Bikarbonat
- Amonyum Asit Karbonat
Fiziksel Ve Kimyasal Özellikleri:
Beyaz kristaller veya beyaz toz şeklinde bulunmaktadır. Karakteristik amonyak kokusuna sahiptir.
Amonyum Bikarbonat (Amonyum Hidrojen Karbonat) çözünürlük olarak su içerisinde serbestçe çözünmektedir. Etanol içerisinde çözünmemektedir. Gliserolde çözünür. Asetonda çözünmektedir.
Amonyum Hidrojen karbonat 25 °C ‘ de 24,8 gr/ 100 gr Su çözünürlüğe sahiptir.
Yoğunluğu 1.58 gr/cm3’ tür.
Oda sıcaklığında kararlıdır. Sıcaklık arttıkça ayrışmaktadır.
Erime noktası 107 °C dir.
pH 7.8 civarındadır.
Amonyum Bikarbonat Kullanım Alanları:
- Kabartma tozlarının imalatında kullanılmaktadır. En yaygın kullanım alanıdır.
- Çikolata ve Şekerleme üretiminde kabartma maddesi olarak kullanılır.
- Böcek ilaçlarının imalatında kullanılmaktadır. Soğutma banyolarında, yangın söndürücülerde Amonyum Hidrojen Karbonat kullanılmaktadır.
- Gözenekli plastiklerin imalatında kullanılmaktadır.
- Gözenekli yapıda olan ve hızlı bir şekilde dağılan tablet üretimi için Amonyum Bikarbonat ve Amonyum Karbonat karışımı, mikrokristalin selüloz, mannitol, sorbitol ve Polyvinylprrolidone ile birlikte kullanılır. Bu şekilde üretilen tabletler vakum altında belirli bir sıcaklığa kadar ısıtılır. Bu sayede elde edilen tabletler gözenekli olması ile birlikte bir o kadar da sert bir yapıya sahiptir. Bundan dolayı kolayca dağılabilir.
- Metallerin üzerinde bulunan boyaları sıyırmak ve temizlemek için amonyak ile birlikte, benzil alkol çözücüsü içerisinde hidroksipropil selüloz gibi emülsifiye edici ajan ile birlikte kullanılır. Elde edilen çözelti ile metal üzerindeki boyalar temizlenir.
- Gıda sektöründe Kakao tozunun imalatında alkali bir ortam oluşturmak ve karbondioksit çıkışı sağlamak için kullanılır.
- Seramik üretiminde elektrik banyosunda, aşındırma banyosunda buzlu yüzeyler elde etmek için fluorine bileşikleri ile birlikte amonyum bikarbonat kullanılmaktadır.
- Boya üretiminde kullanılmaktadır.
- Krom deri tabaklamada amonyak elde etmek için tamponlanma tuzu olarak kullanılır.
- Azotlu gübre olarak kullanılmaktadır. Bunun sebebi bitkinin büyümesi için ihtiyaç duyduğu azot ve karbondioksit gereksinimini karşılamaktadır. Azot oranının düşük olması topaklanmayı kolaylaştırır.
- Kumaş yağının sentezlenmesinde Amonyum Hidrojen Karbonat kullanılır. Aynı zamanda analitik reaktif olarak kullanılır.
- Düşük sodyum içeriğine sahip krakerlerin üretiminde kabartma maddesi olarak kullanılır.
- Doğrudan gıdaya bırakma maddesi ve kabarma maddesi olarak ve öğütülmüş gübre olarak kullanılabilir.
- Amonyum Bikarbonat, sodyum bikarbonat ile uygulanması durumunda bisküvi, kek, ekmek ve kreplerde mayalama maddesi olarak kullanılmaktadır.
- Bambu fideleri ve yeşil sebzelerin haşlanmasında kullanılan köpük tozunun hammaddesi olarak kullanılabilir.
- Yüksek nem barındıran atıştırmalık keklerin imalatında kullanılır. Gözenekli unlu mamullerde bazı özellikleri meydana getirmek için kullanılır.
- Gıdalarda mayalama ajanı, tampon ve havalandırma maddesi olarak kullanılmaktadır.
- Liyoflizasyon ve matris destekli lazer desorpsiyonu gibi uygulamalarda tampon olarak kullanılmaktadır. Bunun yanında tripsin ve proteinlerin kütle spektrometrik analizinde kullanılmaktadır.
- Amonyum bileşiklerinin imalatında kullanılmaktadır.
- Waffle imalatında kullanılan hamurların pH’ını yükselterek daha homojen formda gözenek boyutları meydana getirir. Bu sayede amonyum bi karbonat kullanımı ile daha yumuşak bir doku ve daha hacimli waffle elde edilmektedir.