MELAS, Melas, Melas Şekeri, Blackstrap Molasses, Treacle, Molasses Sugar, Karasu Pekmezi, Şeker Pekmezi, 8052-35-5
⚖️ Melas vs. Şilempe: Temel Farklar
| Özellik |
Melas |
Şilempe |
| Tanım |
Şeker pancarından şeker kristalleri ayrıldıktan sonra kalan koyu sıvı |
Melasın alkol üretimi sonrası arındırılmış, daha ince kıvamlı hali |
| Kıvam |
Yoğun, viskoz, pekmez benzeri |
Daha akışkan, düşük viskoziteli |
| Şeker İçeriği |
Yüksek (%50 civarı) |
Düşük; alkol üretimi sonrası şeker büyük oranda alınmıştır |
| Kullanım Alanı |
Hayvancılık, maya üretimi, alkol üretimi, meşrubat, gübre |
Organik gübre, toprak düzenleyici, yaprak gübresi, bağlayıcı madde |
| Uygulama Şekli |
Genellikle katı veya sıvı formda yem katkısı |
Sıvı formda doğrudan toprak veya yaprak uygulaması |
| pH Değeri |
5.5–6.5 arası (bitkiler için ideal) |
Genellikle nötr veya hafif asidik |
| Endüstriyel Kodlar |
CAS No: 8052-35-5 |
Genellikle “vinasse” veya “borlando” olarak da adlandırılır |
| Enerji Değeri |
Yüksek; hayvan yemi olarak enerji sağlar |
Düşük; daha çok besin taşıyıcı ve toprak düzenleyici |
| Kullanım Coğrafyası |
Avrupa, Amerika, Hindistan |
Brezilya, İtalya, Türkiye’de organik tarımda yaygın |
🧾 Melas ve Şilempe: Diğer İsimler, CAS Numaraları ve E Kodları
| Özellik |
Melas |
Şilempe |
| CAS Numarası |
8052-35-5 |
Genellikle CAS numarası tanımlı değildir; “vinasse” olarak geçer |
| E Kodu |
Yok – Gıda katkı maddesi olarak E kodu atanmaz |
Yok – Gıda katkısı olarak kullanılmaz, bu yüzden E kodu yok |
| Diğer İsimler |
Blackstrap molasses, Treacle, Molasses sugar, Karasu pekmezi, Şeker pekmezi |
Vinasse, Borlando, Şilempe, Alkol sonrası melas türevi |
| Kullanım Alanı |
Gıda, yem, alkol, maya, gübre, kömür bağlayıcı |
Organik gübre, toprak düzenleyici, bağlayıcı madde |
| Fiziksel Özellik |
Yoğun kıvamlı, koyu kahverengi, tatlı kokulu |
Daha akışkan, düşük viskoziteli, yanık şeker kokulu |
📌 Teknik Notlar
-
CAS No 8052-35-5, melasın şeker pancarı veya şeker kamışından elde edilen versiyonu için geçerlidir.
-
Şilempe, alkol üretimi sonrası kalan sıvı olduğundan genellikle CAS numarasıyla değil, proses adıyla tanımlanır (örneğin “vinasse”).
🧪 Melasın Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri
| Özellik |
Değer / Açıklama |
| CAS Numarası |
8052-35-5 |
| Fiziksel Görünüm |
Yoğun sıvı, koyu kahverengi |
| Koku |
Yanık şeker kokusu |
| Yoğunluk |
1.35 g/cm³ |
| Kuru Madde Oranı |
%80 |
| Şeker İçeriği |
%50 civarı (sakkaroz, glikoz, fruktoz) |
| Su İçeriği |
%10–20 |
| pH Değeri |
5.5–6.5 arası |
| Çözünürlük |
Suda tamamen çözünür |
| Erime/Kaynama Noktası |
Ölçülmemiş, proses bazlı değişken |
| Depolama Koşulları |
Serin, kuru, kapalı ambalajda |
| Tehlike Notu |
Ciltle temasta irritasyon riski düşüktür |
Kaynak:Solver Kimya MSDS ve kullanım analizi
⚙️ Melasın Kullanım Alanları
| Sektör |
Kullanım Şekli |
| Tarım |
Organik sıvı gübre, yaprak gübresi, damlama gübresi, organomineral gübre taşıyıcısı |
| Hayvancılık |
Enerji katkılı yem maddesi |
| Gıda |
Maya üretimi, alkol üretimi, bazı meşrubat ve tatlandırıcılar |
| Sanayi |
Zayıf yapıştırıcı üretimi, kömür bağlayıcı, yapı kimyasalları |
| İlaç/Kozmetik |
Dolaylı katkı maddesi olarak bazı formülasyonlarda |
Melas şekeri, enerji bakımından zengin olup, hayvancılıkta yem katkısı olarak, gıda sanayinde tatlandırıcı olarak ve alkol üretiminde hammadde olarak kullanılır
- Melas, pekmez görünümünde, çok ağdalı ve koyu kahverengi renginde bir maddedir.
- Melas içeriği %50 şeker, %20 su ve %30 oranda şeker dışı maddelerden oluşur.
- Melas nedir kelime anlamı nedir diye merak edenleri de aydınlatalım. Melas kelimesi Fransızca mélasse yani “şeker şerbeti, pekmez” anlamına gelen sözcüğün dilimize geçmiş versiyonudur.
- Melas, yüksek şeker oranı sayesinde oldukça tercih edilen önemli bir ham maddedir.
- Melas şeker kamışı ve şeker pancarı üretiminde fabrikasyon sırasında atık olarak elde edilen kıvamlı ve şekerli sıvıdır. Melasın en çok kullanıldığı alanlar meşrubat üretimi, kömür sanayi, hayvancılık, maya üretimi, gübre yapımı ve alkol yapımıdır. Ucuz olmasından dolayı sitrik asit fermantasyonunda hammadde olarak tercih edilir.
- Melas, Sorghum şurubu olarak da bilinir. Melas şurubu çoğunlukla Brezilya, Hindistan ve Küba gibi sıcak iklimli bölgelerde yetişir. Pancar melası ise ılıman iklimde yetişir. Daha çok Fransa, Amerika ve Almanya gibi ülkelerde üretilir.
- Melas yenir mi, melas içilir mi diye merak ettiyseniz melas şurubu kullanılan meyve suları gibi içeceklerin insanlar için zararları olabileceği uzmanlarda tarafından belirtilmektedir.
- Melas analizi yapıldığında içeriğinin yoğun olduğu görülür.
- Melas, enerji bakımından oldukça zengindir. Bu sayede enerji kaynaklarının yerine rasyona katılır.
- Melas nerede kullanılır sorusuna cevaben hayvan beslenmesinin öne çıkmasının nedeni özellikle içeriğinin hayvanlar için besleyici bulunmasıyla ilgilidir. 165 kg melasın ortalama 500 kg arpaya eşdeğer olduğu söylenmektedir.
- Sülfürsüz melas nedir, sülfürlü melas nedir soruları melas araştırmasında karşınıza çıkabilir. Sülfür bakımından 2 tür melas bulunmaktadır.
Melas Zararları ve Yan Etkileri
- Melas bir şeker türüdür. Bu nedenle şekerin zararları ve yan etkileri aslında melas için de geçerlidir.
- Bugüne kadar şeker ve kanser arasında ilişkiye dikkat çeken birçok araştırma yapılmıştır.
- Özellikle nişasta bazlı şeker tüketiminin meme kanserini arttırdığına ilişkin bulgular bulunmuştur.
- Sadece nişasta bazlı şeker değil diğer şeker türleri de kansere yol açar.
- Ayrıca şeker kalp sağlığı için büyük risk faktörlerinden biridir.
Melas Faydaları Nelerdir?
Melas faydaları nelerdir? Hayvanlarda melas kullanımının faydaları:
- Hayvanlarda kuru madde tüketilmesini fazlalaştırır.
- Besi ve süt hayvanlarında yem tüketilmesinin yaklaşık %10’undan kullanılır.
- Melasın aromatik ve iştah açıcı özelliği vardır.
- Maliyeti oldukça ucuzdur.
- Kaliteli şekeri içeriği hayvanları zamanında kızgınlığa getirir.
- Asidozise kıyasla metabolik hastalıklar tetiklememektedir.
- Yem karma makinası kullanılan işletmelerde ortalama %40’a varan yem tüketimi artışı sağlamaktadır.
- Besi ve süt randımanını arttırır.
- Düzenli kullanıldığında karaciğeri güçlendirir ve direnci arttırır.
- İşkembeyi fazla yormaz.
- Şeker içeriğinden dolayı hayvanlar oldukça severek tüketir.
- Geçiş dönemlerinde (doğumdan 21 gün önce ve sonra) kullanılması pek çok metabolik rahatsızlığı önler.
- Sürekli kullanıldığında istenilen seviyede kaba yem tüketimine teşvik eder. Bu sayede süt yağında olumlu etkileri vardır.
- Yaz aylarında yem yemeye teşvik edici ve iştah açıcı özelliği vardır.
- Sıcak aylardaki sıcaklık stresini azaltır.