E330, SİTRİK ASİT MONO HİDRAT, Sitrik Asit Monohidrat, Sitrik Asit Mono, Citric Acid Monohydrate, Sitrik Asit Anhidrat, Citric Acid Anhydrous, Citric Acid Anhydrate, 5949-29-1

E330, SİTRİK ASİT MONO HİDRAT, Sitrik Asit Monohidrat, Sitrik Asit Mono, Citric Acid Monohydrate, Sitrik Asit Anhidrat, Citric Acid Anhydrous, Citric Acid Anhydrate, 5949-29-1

Sitrik Asit Monohidrat, veya İngilizce adıyla Citric Acid Monohydrate, kristal yapısında bir su molekülü içeren bir sitrik asit formudur. İşte önemli özellikleri ve kullanım alanları:

Özellikleri:

• Kimyasal Formülü: C₆H₈O₇·H₂O

• Molekül Ağırlığı: 210.14 g/mol

• Görünüm: Beyaz, kristalize toz

• Erime Noktası: Yaklaşık 100°C'de su kaybeder

• Çözünürlük: Suda ve etanolda yüksek çözünürlük

• pH: %5'lik sulu çözeltide yaklaşık 1.8

• Higroskopik Yapı: Nem çekme özelliğine sahiptir

Kullanım Alanları:

1. Gıda ve İçecek Endüstrisi: Tatlandırıcı, koruyucu ve asitleştirici olarak kullanılır.

2. Eczacılık: Tabletlerde yardımcı madde ve pH düzenleyici olarak işlev görür.

3. Kozmetik: Peeling etkisi ve pH dengeleyici özellikleri nedeniyle cilt bakım ürünlerinde yer alır.

4. Temizlik Ürünleri: Mineralleri çözmede ve kireç sökmede oldukça etkilidir.

5. Sanayi: Deterjanlar, metal temizleme ve su arıtma işlemlerinde kullanılır.

Sitrik Asit Anhidrat, veya İngilizce adıyla Citric Acid Anhydrous, susuz bir sitrik asit formudur ve kristal yapısında su molekülü bulunmaz. İşte önemli özellikleri ve uygulama alanları:

Özellikleri:

• Kimyasal Formülü: C₆H₈O₇

• Molekül Ağırlığı: 192.12 g/mol

• Görünüm: Beyaz, kristalize toz

• Erime Noktası: 153–159°C

• Çözünürlük: Suda ve etanolda yüksek derecede çözünür

• pH: %1'lik sulu çözeltide yaklaşık 2.2

Kullanım Alanları:

1. Gıda ve İçecek Endüstrisi: Tatlandırıcı, koruyucu ve pH düzenleyici olarak kullanılır.

2. Eczacılık: Tabletlerde yardımcı madde ve formülasyonlarda pH ayarlayıcı olarak kullanılır.

3. Temizlik Ürünleri: Mineralleri çözme ve kireç sökme özelliklerinden dolayı kullanılır.

4. Kozmetik: Peeling etkisi ve pH dengeleyici özellikleri nedeniyle cilt bakım ürünlerinde yer alır.

5. Sanayi: Deterjanlar, metal temizleme ve su arıtma işlemlerinde kullanılır.

Citric Acid has two common forms, each with its own CAS number:

1. Citric Acid Anhydrous: CAS Number 77-92-9

2. Citric Acid Monohydrate: CAS Number 5949-29-1

Molekül Formülü (Sitrik Asit Monohidrat); C₆H₈O₇.H₂0
Molekül Ağırlığı; 210.1 g/mol
Kimyasal Adı; Sitrik Asit Monohidrat
CAS Numarası;  5949-29-1

Narenciye meyvelerinde yoğun bulunan trikarboksilik asittir.

Zayıf bir organik asittir. Sitrik Asit Farmakolojik olarak inaktif bir kimyasaldır.

Sitratın ana tabanı krebs döngüsünün bir bileşenidir. Sitrik Asit Monohidrat  tüm canlı organizmalarda metabolizma içerisinde doğal olarak oluşur. Bir pH kontrol maddesidir.

Toksik bir kimyasal değildir.

Sitrik Asit bir limonun kuru kütlesinin %8 e yakın kısmını oluşturabilir.

Limon gibi turunçgiller bir kaç asit içerir bunlar içerisinde en çok bilinenleri askorbik asit veya C Vitaminidir. Ama Sitrik Asit bol miktarda bulunur.

Sitrik Asit Monohidrat ile Sitrik Asit Anhidrat arasındaki farklar nelerdir sorusunun açıklamasını Sitrik Asit anhidrat sayfamızda detaylı bir şekilde paylaşıyor olacağız.

Sitrik Asit diğer isimleri aşağıdaki gibidir;

• Sitrat
• Sitrik Asit Tuzu
• Sitrik Asit Esteri
• 2-hidroksipropan-1,2,3-trikarboksilik asit,hidrat
• 5949-29-1
• Sitrat
• Sitrik Asit Hidrat
• 1,2,3-Propanetrikarboksilik Asit, 2-hidroksi-, monohidrat

Sitrik Asit Monohidrat Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Nelerdir?

Monohidrat yoğunluğu 1.542 g/cm3.

Parlama noktası 100 °C

Erime noktası 135 °C dir.

Beyaz renkli kum kıvamında bir görünüme sahiptir.

Sitrik Asit Monohidrat suda iyi bir çözünürlüğe sahiptir. Kararlı bir kimyasaldır. Bazlar, güçlü oksitleyici ajanlar, indirgeyici ajanlar ve metal nitratlar ile reaksiyona girmez.

25 °C de 1-2 arasında pH değerine sahiptir. Kokusuz bir bileşiktir.

Renksiz kristaller halinde veya kuvvetli asidik tada sahip beyaz renkli kristal toz olarak görünür.

Sitrik Asit Monohidrat biyolojik olarak tamamen parçalanabilir. Bu kimyasalın en önemli özellikleri arasındadır.

Sitrik Asit Döngüsü

Sitrik Asit döngüsü üniversitelerde detaylı bir şekilde öğretilmektedir. Lakin, öğrenciler sitrik asit döngüsünün önemini tam olarak anlayamamaktadır.

Asetil-CoA, nişasta, protein ve lipit gibi maddelerin parçalanması sonucu oluşmaktadır. Asetil-CoA bir Koenzim A parçacığına bağlı Asetil grubundan  oluşmaktadır. Koenzim A, fosfat kollarından çıkan iki yan zincir topluluğuna sahip ADP atomuna sahiptir. Asetil grupları yan zincirlerin sonuna eklenmektedir. Sitrik Asit döngüsünde uzanan zincirler boyunca, Koenzim A, asetil gruplarının taşıyıcısı görevi üstlenmektedir.

Sitrik Asit döngüsünde su ayrılması ile turunçgil ekstraktı döngüsünü yönlendiren canlılıklar atılmaktadır. Asetil-CoA’nın metabolik yolda çıkarılmasını sağlayan en yaygın yöntem, piruvat dehidrojenaz multienzim kompleksinin yardımı ile gerçekleşmektedir.

Sitrik Asit döngüsünün tepkime başlıkları aşağıdaki gibidir.

1. Sitrat Sentezi
2. Acontinase
3. İzositrat Dehidrojenaz
4. Alfa-Ketoglutarat Dehidrojenaz
5. Suksinil-CoA Sentezi
6. Suksinat Dehidrojenaz

Üretimi Nasıl Yapılır?

Sitrik Asit Monohidrat üretimi Biyokimya ve Biyoteknoloji alanına girmektedir. Sitrik asit, turunçgil meyveleri, armutlar ve ananaslar gibi meyvelerde doğal olarak bulunan ve kalsiyum sitrat kimyasalı gibi kristal yapıda oluşan trikarboksolik asit döngüsündeki ara organik bir kimyasal bileşiktir.

Sitrik Asit, limon suyundan elde edilen 6 karbonlu bir trikarboksilik asittir. Organik bir karboksilik asittir ve filtrasyon yöntemi kullanılarak, çözünmeyen bir yapıda çökelti olan Kalsiyum Sitrat oluşturmak için, Kalsiyum Oksit(kireç) kullanılarak narenciye meyve sularından ayrılır. Sülfürik asit ilavesi ile kalsiyum tuzundan alınır.

Sitrik Asit üretimi esas itibari ile fermantasyon gerçekleştirilir. Fermantasyon ile sitrik asit üretimi yapabilen birçok maya, mantar ve bakteri gibi mikroorganizma vardır.

Sitrik Asit monohidrat, bazı özel kalıp ile glikozun fermantasyonu ile de üretilebilir.

Sitrik Asit üretimi için kullanılan 3 farklı yöntem vardır. Bunlardan 2 tanesi çok yaygın kullanılır. Kullanılan yöntemlerden 1 tanesi, sıvı yüzey kültürü 2. ise batık kültür fermantasyonu. Sitrik Asit üretimindeki 2. Yöntem çok yaygındır. Sitrik Asit üretiminde kullanılan bu yöntemler çok basittir.

Üretimde kimyasal sentez mantar fermantasyonundan daha ucuz ve az maliyetli değildir.

Sitrik Asit’e Genel Bakış

Dünya çapında en yaygın kullanılan gıda katkı maddelerinden bir tanesidir. Organik bir asittir. Doğal olarak sebze ve meyvelerde bulunmaktadır. Narenciye ürünlerinde ki en konsantrasyonu en çok bulunduğu alanlardır. Bunlar, limon, portakal, greyfurt gibi meyvelerdir.

Fermantasyon yöntemi ile yapılan sitrik asit üretimi daha ucuzdur. Fermantasyondaki kalıp aspergillus niger kalıbıdır.

Hücrelerde bulunan serbest radikallerin neden olduğu zararlara karşı yüksek koruyucu etkisine sahiptir. Bu nedenle antioksidan özelliğine sahiptir. Sitrik asit’in özelliklerinden dolayı, serbest radikal bozulmalarından kaynaklı meydana gelen Kalp ve kanser hastalıklarının oluşmasına mani olur.

Vücut içerisindeki sağlıklı olan pH seviyesinin sağlanmasına yardımcı olmaktadır. Vücut organı olan böbrek içerisinde meydana gelen taşların oluşmasını önlemek için sitrik asit içeren mineral takviyeleri kullanılır.

Gıda asitleştiricisi olarak bilinen bu bileşik, tamponlama indeksi ile asitliği üzerinde değerlendirme yapılabilir. Örneğin malik asit tamponlama indeksi Sitrik Asit’e göre daha yüksektir. Fumarik Asit tamponlama indeksi ise Malik Asit’e göre daha yüksektir.

Sitrik Asit Monohidrat Kullanım Alanları Nerelerdir?

• Sitrik Asit Monohidrat, bebek gıdaları ve bebek ürünlerinin yapımındaki kimyasalların formüllerinde kullanılır. Bebek ciltleri hassas ciltlerdir. Bazı bebek ciltlerinde dökülmeler olmaktadır. Bunun önlenmesi için bebek ciltlerinde bakım kremleri kullanılır. Bu sayede bebeğin cildi nemli kalması ve korunması sağlanır.
• Tamponlu asit çözeltisi oluşturmak için organik asit kaynağı olarak kullanılır.
• Fırınlarda ve bu tarz yerlerde üretilen unlu mamüller ve atıştırmalık ürünlerin üretiminde kullanılır. Sitrik Asit monohidrat burada kabartma tozunda kullanılır. Kullanım amacı ise asitlik kazandırmaktır.
• Şekerlemelerde asitlik tadı kazandırmak amacıyla sitrik asit kullanılır. Burada kullanılan sitrik asit monohidrat özelliklerinden kaynaklı pH düşürmek için kullanılır. Sadece asitlik tadı vermez. Asit cinsine ve bu asidin kendine özgü tat özelliklerine bağlı olarak elde edilecek şekerlemenin tüm tat profilinde iyi etkiler verebilir.
• Koruyucu kimyasal kullanılması gereken şekerlerin üretiminde jel dayanıklılığını artırmak için sitrik asit kullanılır.
• Şarap üretiminde berraklık ve asitlik kazandırmak için sitrik asit kullanılır.
• Alkolsüz içeceklerde narenciye aroması kazandırmak için sitrik asit monohidrat veya sitrik asit anhidrat kullanılır.
• Sitrik Asit’in zayif asit olması bu kimyasala güçlü bir su yumuşatıcısı özelliğini katar. Bu alanda kullanılırken su içerisinde bulunan çok az miktardaki metallerin parçalanmasını sağlar. Bu metallerin parçalanması işlevini yürütür. Bu nedenle sert suların yumuşatılması için doğal bir yöntemdir.
• Mutfak ve banyolarda temizlik amacıyla kullanılan spreylerin üretiminde kullanılır. Sert su lekelerini yani su içerisinde bulunan metal iyonlarından kaynaklanan kirlilikleri ve mutfaklardaki bulaşıkları temizlemek için kullanılır.
• Sitrik Asit Monohidrat turunçgil tabanlı olan bir asit olduğundan hoş aromasının vermiş olduğu etki ile koku giderici olarak da kullanılır. Bu kullanım alanında ki miktar düşüktür.
• Renkli halıların temizlenmesi için üretilen kimyasalların yapısında bulunmaktadır.
• Şampuanlar, vücut yıkama maddeleri, yüz temizleyicileri, el sabunu, oje ve farklı kozmetik maddelerinde az da olsa sitrik asit bulunur.
• Sert şekerlerin üretiminde asitlik düzenleyici madde olarak kullanılır.
• Kozmetik sektöründe kırışıklık giderici ürünlerde cildin su tutma kabiliyetini artırmak için kullanılır.
• Bazı meyve aromalı enerji ve besin takviyesi içeceklerde asitlik düzenleyici madde olarak kullanılır.
• Kozmetik sektöründe düşük pH verme özelliğinden dolayı Monohidrat kullanılır. Genellikle cildin pürüzsüz ve daha yumuşak olmasına yardımcı olmaktadır.

Diğer Kullanım Alanları Nerelerdir?

• Böbrek taşlarının oluşmasını önler. Asitlik yapısından kaynaklı vücutta meydana gelen taşları sitrik asit parçalar. Ve böbreklerin iyi çalışmasını sağlar.
• Halılarda meydana gelen pas lekelerini gidermek için kullanılır.
• Sitrik Asit’in kozmetik sektöründe kullanılmasının nedenlerinden bir tanesi cilt dokusunun yenilenmesine yardımcı olur. Sitrik Asit cildin dökülmesini engeller.
• Ciltte meydana gelen aknelerin tedavisinde kullanılan ilaçların içerisinde asitlik düzenleyici olarak kullanılan asittir.
• Cildin daha genç görünmesini sağlayan bir özelliğe sahiptir. Bu sebeple kremlerde kullanılır.
• Kurutulmuş etlerde nem kaybını azaltmak için, nem tutucu olarak sodyum karbonat ile birlikte kullanılır.
• Unlu mamüllerin yüzeyine sürülerek nem tutmaya yardımcı olan sır bileşiminin içerisinde potasyum sorbat’ın etkinliği artırmak için asitligi düşürmeye yardımcı olur.
• Cildin renk değişimini önlemek için kozmetik sektöründe kullanılan ürünlerin yapısında kullanılır.
• Cilt ve saç için üretilen protein kaynağı olarak kullanılan ürünlerde kullanılır.
• Petrol kuyularındaki üretim oranını artırmak için gerekli olan sıkıştırma ve kapatma işlemleri ile birlikte kireçlenmeyi önlemek için bazı kopolimerler ile birlikte kullanılır. Bu kopolimerler arasında aminotrimetilen fosfonik Asit, tetrametilen fosfonik Asit, metilen fosfonik Asit olabilir.
• Zeytin üretiminde koruyucu gıda katkı maddesi olarak, zeytine asidik tad vermesi amacıyla sitrik Asit kullanılır.
• Düşük floresan özellikleri sergileyen petrol sahası sondaj sıvılarının sitrik asit ile emülsiyonlaştırılması sağlanabilir. Bu gibi emülsiyonlaştırıcılar sahada faydalı sonuçlar verebilmektedir.
• Sarma yapraklarında tuz lekesini düşürmek için kullanılır.
• Tıbbi alanda saç çıkarıcı formüllerin içerisinde asitlik düzenleyici madde olarak kullanılır.