Amonyum Klorür, Amonyum Klorid, Amonyum Muriat, Ammonium Chloride, 12125-02-9
Molekül Formülü (Amonyum Klorür): NH4Cl
Molekül Ağırlığı: 53.49 g/mol
Kimyasal Adı: Amonyum Klorür
CAS Numarası: 12125-02-9
İnorganik kimyasal maddeler sınıfındadır. Kloramin olarak yada halojen kumu olarak da adlandırılan inorganik bir tuzdur.
Amonyum (NH4+) ve Klorür (Cl-) iyonlarından oluşmaktadır.
Kömür kaynaklı gazların yoğunlaşmasından dolayı meydana gelen kömür birikintilerinin üzerinde doğal olarak oluşur.
Amonyak ve hidroklorik asidin tuz formudur. Bununda idrar asitleştirici sistemik bir tuzdur.
Diğer İsimleri Aşağıdaki Gibidir;
- Amonyum Muriat
- Sal Amonyak
- 12125-02-9
- Nişadır
- NH4Cl
- Amonyum Klorid
- Amonyal Klorür
Nasıl Üretilir?
Amonyum Klorür üretiminin gerçekleştiği bir kaç yöntem vardır. Bunlar arasında yan ürün olarak elde edildiği durumlar da vardır.
Solvay yöntemi ile Sodyum Bikarbonat üretimi yapılırken bu proseste yan ürün olarak elde edilebilir.
Volkanik dağların kraterlerinde doğal olarak bulunabilir.
Aynı zamanda Amonyak ve Hidroklorik asit’in nötralizasyon reaksiyonu ile elde edilmektedir. Bu reaksiyonun denklemi aşağıdaki gibidir.
NH3 + HCl 》NH4Cl
Burada üretilen kimyasal madde ısıtılması durumunda Amonyak ve Hidroklorik asit ayrışmaktadır. Isıtma yapılan kap ağzı acık olması durumunda reaksiyonun yönü aşağıdaki gibidir. Yani tek yönlüdür.
NH4Cl + (ISI) 》NH3 + HCl
Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Nelerdir?
Renksiz kübik formda veya beyaz kristal bir tozdur. Tuzlu hafif asidik bir tada sahip kimyasal maddedir.
Erime noktası 338 °C dir.
Yoğunluğu 1.5 gr/cm3 tür.
Higroskopik özelliğe sahiptir. Konsantrasyonu yüksek amonyum klorür soğuk ortamlarda depolanması durumunda kristalleşebilir. Ayrıca normal koşullarda depolama yapılırsa kararlı bir kimyasaldır.
Çözünürlük olarak 25 °C sıcaklıkta su içerisinde 39.5 gr/ 100 gr Su ‘dur. Bunun yanında Aseton, Eter ve Etil Asetat içerisinde neredeyse çözünürlüğü yoktur.
Etil Alkol içerisinde 20 °C sıcaklıkta 0.6 gr/100 mlt Etil Alkol olarak çözünürlük gösterir.
Amonyum Klorür Kullanım Alanları Nerelerdir?
- Boya, vernik ve plastik üretimi sırasında sertlik kazandırması amacıyla kullanılabilir.
- Tarım Sektöründe pirinç ve buğdayın döllenmesi için azot kaynağı olarak kullanılır. Özellikle yoğun yağmur alan bölgelerdeki pirinç ekimi yapılan yerlerde çok ihtiyaç duyulur. Tarım sektöründe tohum ile doğrudan temas halindeki alanlarda doğrudan kullanılmaz.
- Çeltik tarlarında gübre olarak kullanımında elde edilen verim amonyum sülfattan daha fazladır.
- Formaldehit bazlı yapıştırıcıların sertleşme sorunu vardır. Bu gibi yapıştırıcıların imalatı sırasında sertleştirici ajan olarak etki eder.
- Birçok amonyum bileşiğinin imalatında ana bileşendir. Bunlar; Amonyum Bikarbonat, Amonyum Sülfat, Amonyum Nitrat, Amonyum Nitrat vb. Maddelerdir.
- Patlayıcıların imalatında kullanılır.
- Petrol rafinerilerinin hemen her bölümünde amonyum klorür tuzu birikintisi meydana gelebilir. Özellikle sıvı katalitik çatlatma fraksiyonlama kolonları bu amonyum tuzlarının kirletmesini başlatabilir. Akışkan katalitik parçalama ünitelerinde meydana gelen yüksek sıcaklıklar bu riski artıracaktır.
- Bu gibi Amonyum bileşiği kirlenmelerinin engellenmesi ve düşük seviyelere düşürülmesi için bazı amonyum katkı maddeleri kullanılır. Yüksek bazik özelliğe sahiptir.
- En başta pamuk üretimi olmak üzere diğer lifli tarım ürünlerinin imalatında kullanılarak üretim verimi ve bitkideki lif kalitesi artırılabilir.
- Akümülatör ve kuru pillerin imalatında kullanılan bir kimyasal maddedir. Buradaki amacı elektriksel yük aktarımı için ihtiyaç duyulan iyonların elde edilmesini sağlar.
- Tıbbi kullanım alanı olarak solunum mukozasında uyarıcı etkileri bulunur. Mukozaya yapışmış olan balgamın deşarj edilmesi ve mukozadan sökülmesi için kullanılmaktadır.
- Gıda sektöründe kullanılması durumunda ekmek yapımında gıda katkı maddesi ve maya içerisinde besin maddesi olarak görev yapmaktadır. Bunun için gıdaya uygun bileşik kullanılır.
- Karaciğerde, toksik maddelerin ve otoimmün reaksiyonun neden olduğu viral enfeksiyonların (kısmi nekroz) tedavisi için kullanılır.
- Islak cam elyaflarının üretiminde sertleştirici madde olarak kullanılır. En önemli özelliklerinden bir tanesi suda dağılabilme yeteneğidir.
- L-Glutamik Asit üretiminde üre kaynağı olarak Amonyum Klorür kullanılmaktadır. Ucuz bir kimyasal madde olması, bu tür uygulamalarda kullanılması için en önemli nedenlerden bir tanesidir.
- Döküm ocaklarında, ocakları harlamak için kullanılmaktadır.