Örme Kumaş Çeşitlerimiz:

Süprem

Genellikle t-shırt ve iç çamaşırı yapımında kullanılır. Önü ve arkası farklıdır. Doğru bir biçimde üretilmediğinde dönme olur.

Süprem kumaşlar, piyasada en fazla bulunan kumaş çeşitlerindendir. Sadece yuvarlak örme makinelerinde üretilen süprem kumaşlar, pamuk veya pamuk ağırlıklı karışımlı ipliklerden düz bir şekilde örülmektedir.

Genelde 100-130 gram arasında düşük bir gramajla üretilirler. Süprem kumaşın önü düz, arka kısmı ise ters bir ilmek yapısına sahip olduğundan, önü ve arkası farklıdır. Kullanılan ipliklere göre isimlendirilen süprem kumaş çeşitleri tek katlı iplikler ve yüksek gramajlı olarak da örülebilir. Çift katlı ya da değişik varyasyonlara sahip bir şekilde üretilen süprem kumaşlar, genellikle slip, atlet, fanila, t-shirt ve iç çamaşırı üretiminde kullanılır.

Aşağıdaki örme çeşitlerine göre isimlendirilen süprem kumaşlar, tekstil konusunda bilgisi olanların seçim yaparken tercih ettiği kumaş çeşitlerindedir.

• Düz Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• OE Grimelanj Düz Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• OE Grimelanj Likralı Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Likralı Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Penye Düz Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Ring Grimelanj Düz Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Ring Grimelanj Likralı Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Penye Likralı Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Pamuk Polyester Full Likralı Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Open-end Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)
• Karde Süprem (10/1 – 20/1 – 24/1 – 30/1 – 36/1 – 40/1 – 50/1 – 60/1)

Süprem kumaşların özellikleri, üretilirken kullanılan iplik ve gramaja göre belirlenmektedir. Temel olarak ön yüzü örgü, arka kısmı ters ilmek şeklinde kullanılan kumaşlarda, üç boyutlu görünmeyi sağlayan momentler de tercih edilmektedir.

Pamuk-polyester, melanj-süprem gibi değişik karışımlarla kullanılan kumaşlar piyasada farklı şekillerde isimlendirilebilir. Tek yataklı makinelerde ilmekleri 3 boyutlu olarak tutan momentler vardır. Bu momentler bazen dengesiz örgüler ortaya çıkarabilir. İşte süprem kumaşların özellikleri konusunda belirleyici olan en önemli etken de bu dengesizlik oranıdır.

Bu orana göre aşağıdaki şekilde bir sıralama yapılmıştır:

• Ön ve arka yüzleri farklı bir görünüme sahiptir,
• Tüp şeklinde üretilen ama açık olarak kesilen kumaşlardır,
• Ribana ve interlok kumaş çeşitlerine nazaran en olarak daha geniştir,
• Hem enine hem de boyuna esneme gösterirler,
• Ribana, interlok ve haraşo kumaşlara göre daha az elastikiyete sahiptir,
• Boyutsal stabiliteleri, diğer atkı yönlü örme kumaşlara göre daha yüksektir,
• Çok fazla esneme durumunda şekilleri bozulabilir, bu yüzden vücudu sarmaları daha başarısızdır,
• Kullanılan iplikler aynı olsa da, süprem kumaşlarda geniş görünüm daha yüksektir,
• Daha az desenlendirilme eğilimleri vardır,
• Harcanan iplik miktarı en az olan kumaş çeşididir,
• Kesildiklerinde kenarlarında kıvrılmalar meydana gelir, bu miktar kullanılan iplik yoğunluğuna göre değişir,
• RL düz örgü teknikleri ile üretilirler,
• Buruşmaya eğilimleri az olduğu için daha kolay ütülenirler,
• Çok ince uçlu iğnelerle dikilmezlerse, yırtılabilirler.

Süprem Kumaş Çeşitleri

Süprem kumaşlar, yazlık dış giyimde de çok sık tercih edildiğinden, sportif kıyafetlerde ve tıbbi giysilerde kullanılabilirler.

Zımparalı süprem, ringelli ve likra ringelli süprem, buklet süprem ve simli süprem gibi birçok farklı çeşitleri bulunur. Piyasada en çok kullanılan süprem kumaş seçeneklerini aşağıdaki gibi kategorize edebiliriz.

1. Likralı Süprem Kumaş

Likralı süprem kumaş, mükemmel bir esneme özelliğine sahiptir. Tekstil sektöründe bir devrim yaratan likralı süprem ile iç çamaşırından abiyeye kadar uzanan geniş bir giyim çeşitliliği yapılabilmektedir.

Likra olmasaydı kumaşların çeşitliliği konusunda başarılı bir sonuç ortaya çıkmazdı. Bu yüzden rahatlığı sağlamak için en sık kullanılan kumaş çeşidi likralı süprem, tüm dünyada çok fazla kullanılır.

2. Jakarlı Süprem

Süprem kumaşın jakarlı baskı tekniği ile üretilmesi sonucu ortaya çıkan baskılı kumaşlardır. Enine baskılar uygulanır ve ön ve arkada farklı örgü teknikleri ile üretilmeleri büyük bir avantaj sağlar.

İnterlok

Bluz, bebek giysisi eşofman altı gibi ürünlerin üretiminde kullanılan bu kumaşın her iki yüzü de birbirine benzer.

Çift plakalı yuvarlak örme makinelerinde örülen çift katlı kumaşlardır. İnterlok kumaşların esnemeleri durumunda sadece sağdaki ilmekler görülür. Ribanada doluya boş, boşa dolu karşılıklı olarak gelmektedir. Genel olarak interlok kumaş özellikleri şu şekildedir:

• İç giyim, yazlık ve kışlık spor ürünlerde çok sık kullanılır,
• Tıbbi giyimde tercih edilir,
• Ribanadan ayırt etmek için kumaş enine gerdilir, eğer ilmekler karşılıklı ise interloktur,
• Ön ve arka yüzde aynı görünüm vardır,
• Sıkı bir yapısı vardır,
• Yatay yönde esner,
• Şeklini koruma özelliği yüksektir,
• Gramajı ağırdır,
• Ön ve arka yüzey arasında hava vardır.

Çelikli İnterlok (Punto Di Roma)

İlmek ve atlama kullanılarak örülen çelikli interlok kumaş, esnekliği düşük olan bir kumaş türüdür.

• Ön ve arka yüzünde aynı görünümdedir,
• Desen ve yüzeyi sınırlıdır,
• İyi birer nem alırlar,
• Gerildiklerinde ilmekleri kaçabilir,
• Genelde interlokla aynı şekilde özelliklere sahiptir.

Çelikli interlokun birçok farklı çeşidi vardır. Bu çeşitler, pes çelikli interlok, pampes çelikli interlok, iplik boyalı çelikli interlok, kırçıllı çizgili çelikli interlok, ringel çelikli interlok çeşitleridir.

Ribana

Ön ve arka yüzü birbirine çok benzeyen, yüksek esneme oranına sahip olan ve enine olarak yüksek özelliği olan lastik örgülü kumaşlardır. Lycra kullanarak esnekliği arttırılır. Genellikle yakalarda, kollarda, body üretiminde kullanılır.

Ribana Kumaşın Özellikleri

Ribana örgülü kumaşların sonuç olarak genel farklılıklarına bir göz atarsak şu özellikleri öne çıkarabiliriz:

• Ribana örgülü kumaşların enine yüksek uzama,
• Boyuna esneme özelliği vardır.
• Kesilen kenarlardan asla kıvrılma yapmaz. Bazen son ilmekten kaçma görülebilir.
• En önemli özelliklerinden biri ise iki örgü tabakası arasında hava tuttuğu için vücut ısısını dengede ve sıcak tutar.
• Enine elastikiyeti oldukça fazladır. Ribana kumaş gerdirilmek sureti ile R ilmekten iğne batırıldığında iğne ucunun L ilmekten çıktığı gözlenecektir.
• Bu diğer kumaşlarda görülemeyecek bir üstün özelliktir. Ribana örgülü kumaşın ters ve yüz ilmeklerin sayıları eşit ise kumaşın ön ve arka yüzlerinin aynı desen ve görüntüde olacağı, bu nedenle kumaşın her iki tarafının da aynı şekilde kullanılabileceği bilinmelidir.

Değişen teknoloji ve baş döndürücü bir hızla gelişen teknolojik ürünler tüm üretim alanlarında olduğu gibi kumaş sektöründe de yeniliklere devam etmektedir.

Çift plakalı yuvarlak örme sistemlerinin en gelişmiş makinalarının marifeti ile yapılan ribana kumaşlar kısaca,  belirttiğimiz örme makinalarında silindir ve kapak iğnelerinin birbirlerine göre çapraz bir şekilde yerleştirilmeleri ile elde edilen kumaş cinsidir. Çift katlı olan bu örme kumaşların enine yönde esneklikleri son derece yüksektir.

Bu kumaş türü için ‘lastik örgü’ tabiri kullanılsa da bu ifade doğru değildir, zira bu örgü lastik iplikli örgü değildir.

Kaşkorse

Boyuna çizgilerin fazla olduğu bu kumaşların da önü ve arkası birbirlerine benzer. Bayan üst giyim ürünlerinde kullanılırlar.

Genelde kışın tercih edilen bir kumaş türü olan kaşkorse kumaş çeşidi, 3 iğneyle örülmektedir. Bir çeşit ribana olan kaşkorse, enine uzama özelliğine sahiptir. Bazı elbiselerin kemerlerinde, uzama özelliğine sahip oldukları için kaşkorse kumaş kullanılır.

Son yıllarda mikrofiber ürünlerde kaşkorse kumaş çeşitleri kullanılmaya başlamıştır. Genelde kazaklarda, kemerlerde ve iç çamaşırlarında kullanılırlar. Yanma ihtimali düşük olan kumaşlarda kullanılan kaşkorse, hammaddesinin doğal olması nedeniyle çok sık tercih edilen bu kumaşlar, itfaiyecilerin çok şık tercih ettiği kumaş çeşitlerinden biridir.

Kaşkorse kumaşlar, birçok farklı giyim için tercih edilir. Özellikle kadın giyim ürünlerinde çok sık tercih edilen bir kumaş çeşididir. Ekonomik olduğundan birçok farklı hazır giyim ürününde kullanılmaktadır. Özellikle iç çamaşırı ve gecelik ürünlerinde en sık tercih edilen kaşkorse kumaş, ribana kumaşla benzerlik gösterir.

Kaşkorse Kumaşın Özellikleri

Kaşkorse kumaşın genel özelliklerini şu şekilde toparlayabiliriz:

• Enine ve boyuna esneme özelliğine sahiptir,
• Önü ve arkası çizgili görünümlü olan kumaş türleridir,
• Ribana örgü yapısına benzer şekilde üretilir,
• Çizgileri belirgindir, birçok iç giyim ürününde tercih edilir,
• Likra kullanılsa da kullanılmasa da kolay giyilip çıkarılır,
• Desen alternatifi çoktur,
• Suni malzemeler eklenmediği sürece sağlıklı bir kumaş çeşididir,
• Yanmaya karşı dayanıklıdır,
• Parlak ve mat çeşitleri vardır,
• Kir tutma özellikleri düşüktür,
• Şekli kolay bozulmaz,
• Desen ve baskı kolay yapılır.

Dayanıklı bir kumaş türü olan kaşkorse kumaşın özellikleri ribana kumaşla benzerlik göstermektedir.

Pike

Lacoste olarak da bilinen bu kumaş, ön ve arka yüzü birbirinden farklı olan, arka yüzü petek görünümlü örme kumaşlar arasındadır. Polo yakalı t-shirtler, eşofman ve bayan elbise çeşitlerinde kullanılırlar.

Tek, çift ya da üçlü olacak şekilde üretilen bu kumaş, gevrek bir dokuya sahiptir. Kolay bir şekilde dikilir ve merserizeye benzerlik gösterir. Ev mobilyası ve abiye giyimde çok sık kullanılır.

Tek toplama ve çift toplama şeklinde kullanılırlar. Kendini salarak genişleme özelliği bulunmaktadır.

İki İplik

Şardonlu ve şardonsuz olarak kalın ve ön yüzüyle arka yüzü birbirinden farklı kumaşlardır. Sweat t-shirt, kapüşonlu hırka, eşofman takımları yapımında kullanılır.

İki İplik Kumaş Nedir ?

İki iplik kumaşlar, astar örgülü olarak da bilinir. Piyasada bilinen adı iki iplik örme kumaş şeklinde tanımlanmıştır. RL tek plakalı yuvarlak örme makinelerinde, iğne ve kilit şeklinde dizilerek üretilmektedir.

Numara yönünden farklı iki ipliğin aynı iğneye verilmesiyle elde edilir. Yani zemin ipliği ve astar ipliği birlikte kullanılır. Astar ipliği kalın ve şordonlamaya müsait ipliklerdir. Astar ipliğinin zemin ipliğinden iki kat daha kalın olması gerekmektedir.

Şordonlu ve şordonsuz olarak kullanılan bu kumaşlardan sweat, kapüşonlu hırka, alt üst eşofman gibi giysilerin üretiminde kullanılmaktadır.

İki İplik Kumaşların Özellikleri

İki iplik kumaşlar tek plakalı yuvarlak örgü makinelerinde üretilmektedir ve ilmek-askı-atlama örgü elemanlarıyla kullanılır. Genel olarak aşağıdaki özelliklere sahiptir:

• Ön ve arka yüzü birbirinden farklıdır,
• Kalın kumaşlardır ve bahar mevsiminde kullanılırlar,
• Yazlık kumaş olarak tercih edilmezler,
• Leke tutma özellikleri yüksek olduğu için dikkatli kullanılması gerekir,
• Likra ile örüldüğünde esnekliği oldukça iyi olur.

İki iplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150)
Likralı İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150)
Grimelanj İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150)
Grimelanj Likralı İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150)
Baskılı İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150
Baskılı Likralı İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150
Denye İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150)
Pamuk Polyester Full Likralı İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150)
Grimelanj Full Likralı İki İplik (20/10 – 20/20 – 30/20 – 30/30 – 30/70 – 30/100 – 30/150)

İki iplikli kumaşların birçok farklı çeşidi vardır. Çünkü her biri iplik kalınlıklarına göre değişiklik göstermektedir. Bazıları içi havlu kumaş olabilirken, bazıları da pelüş olarak kullanılabilmektedir.

Likralı İki İplik Kumaş Çeşitleri

Günlük hayatta kıyafet çeşitliliğinin artmasını sağlayan kumaş çeşidi olan likralı kumaşlar, birçok kıyafetin üretilmesinde kullanılır.

Farklı alanlarda kullanılan likralı iki iplik kumaş birçok farklı renk ve özelliği ile günlük giyimin ve ev tekstilinin en önemli parçasıdır. İki ipliğin bir iğnede birleşmesiyle ortaya çıkan bu kumaş tütünde makbul olan astarın zeminden iki kat daha kalın bir iplikle dokunmasıdır.

Spor giyim ve bebek giyimin vazgeçilmez bir parçası olan likralı iki iplik kumaşlar, rahat ve esnek olduğu için mevsim geçişlerinde çok sık kullanılır. Son yıllarda baharlık dış giyim ürünlerinde de tercih edilmektedir.

Şordonlu İki İplik Kumaş Çeşitleri

Kompozit bir tür olan şordonlu iki iplik kumaş RL makinelerde iğne ve kilit şeklinde elde edilen bir kumaş türüdür. Astar ipliğin tiftiklendirilip, havlu görünümüne ulaşması şordonlu olarak adlandırılmaktadır.

Genelde battaniyeler ve pelüş oyuncakların yapımında kullanılan şordonlu iki iplik kumaş, kendi arasında farklı çeşitlere ayrılmaktadır.

Denye Kumaş

Filament ve elyafın ağırlığının ölçülmesi için üretilen kumaşlardır. Denye kumaşlar, belirli sayılara göre  ayırt edilir. 50 denye ya da 600 denye şeklinde isimlendirilir.

Sırt çantası gibi ürünler, düşük denyeli olur çünkü aşınma oranları yüksektir. Kumaşın inceliği ve şekline göre değer değişiklik gösterir.

Üç İplik

İki iplik kumaşın aynısının kalınıdır. Şardonlu ve şardonsuz olarak iki iplik ile aynı amaçla kullanılır.

Üç İplik Kumaş Nedir ?

Tekstilde kullanılan kumaş çeşitleri arasında bulunan üç iplik örme kumaş İngilizce’de Three Ply Fleece olarak bilinir.

İki iplik örme kumaşlardan farklı olarak zemin ve astar ipliğine üçüncü bir ipliğin ilave edilmesi ile bağlama tekniği kullanılarak üretilir. Genelde birbirlerinden farklı şekilde kullanılan üç iplikten ilk zemin ipliği ile zemin örgü, ikinci iplik ile yüzey oluşturma, üçüncü iplikle de daha sağlam olması sağlanır ve astar iplik kumaşın yüzeyince görülmez.

Biraz daha ağır yapısı olan örme kumaşlar olan üç iplikli kumaşlar, tek plakalı yuvarlak örme makinelerinde atlama, askı ve ilmek elemanlarının birlikte kullanılması sonucu elde edilmektedir.

Üç İplik Kumaşların Özellikleri

Diğer kumaşlar gibi birçok çeşidi olan üç iplikli kumaşlar kalın fein örme makinelerinde üretilmektedir. Eşofman ve spor giysilerinde çok sık kullanılır ve birçok farklı çeşidi bulunur.

• Üç iplik kumaşlar, melanj, vanize, simli, nopeli, flamlı ve değişik elyaf karışımları kullanılarak üretilebilir,
• 30-30-10 veya 30-20-10 iplik çeşitleri kullanılır,
• Birçok yerde astarlı örgü kumaşlar olarak bilinirler,
• Şordonlu ve şordonsuz olabilirler,
• Buruşma eğilimleri düşüktür,
• Vücut kıvrımına tam oturmaz,
• Çekme eğilimleri biraz daha yüksektir,
• Yemek masası örtülerinde de çok sık kullanılır,
• Kalın yapısı nedeniyle eşofman tarzı giyim ürünlerinde kullanılır,
• Yıkanmaya elverişlidir,
• Kolay yırtılmaz,
• Şekilleri kolay bozulmaz,
• Kalın yapısı nedeniyle havayı stabil tutmaz,
• Defalarca yıkanmasına rağmen bozulmadığı için masa örtülerinde tercih edilir.

Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Grimelanj Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Baskılı Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Fırçalı Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Ring Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Şardonlu Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Batik Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Polyester Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30
Kesik Elyaf Polyester Üç İplik 30/70/10 – 30/90/10 – 30/100/10 – 30/30/10 – 30/70/30 – 30/90/30

Selanik

Arka yüzü interlok, ön yüzü ribana görünümlü örme kumaşlardır. Kalın oldukları için sweat, hırka yapımında kullanılır.Kazaklarda kullanılan Selanik örgüsünün görünüşünde olan bir kumaş çeşididir. İki yüzü farklı görünüme sahip olan Selanik örme kumaş dengesiz bir örgü çeşididir. İnce ve kalın çeşitleri vardır. Bu çeşitler çift plakalı örme makinelerinde örülen kumaşlardan biridir. Çift katlı örme kumaşlar arasındadır.

• Çift katlıdır,
• Çok esnek değildir,
• Yüksek sıcaklıklarda gevşeme özelliğine sahiptir,
• Tam Selanik ve yarım Selanik şeklinde örülürler,
• Dış giyim ürünlerinde çok sık tercih edilmektedir.

Özellikle kullanıldığı kıyafetler:

• Bebek, çocuk ve yetişkin dış giyim ürünleri,
• Bazı iç giyim ürünleri,
• Ceket, hırka ve kazak,
• Eşofmanlar,
• Günlük giyim için kazaklar ve sweetler üretilmektedir.

Polar

Örgüsü görülmeyen ve çeşitli yöntemlerle yumuşak hale getirilen örme kumaşlar olan polarlar, sıcak tutma özellikleri nedeniyle hırka, mont, kaban iç kısmı olarak kullanılır. Bebek giyiminde de, fazlasıyla tercih edilir.